DOM DENKEN

Verbaas je over het domme denken van wat mensen uit de Kunstwereld over een prachtige suggestie om creativiteit breed in te zetten voor een nieuwe wereld. En dat is hard nodig, nietwaar. Ik schrok van de reactie van Hicham Khalidi, directeur van de Jan van Eyck Academie Charles Esche van het Van Abbemuseum en Sofía Hernández Chong Cuy van Kunstinstituut Melly.

Fragment uit het artikel van Timo de Rijk. Directeur van het Design Museum Den Bosch.  in NRC Blad van 3-4-21

Net als de Amerikaanse president houdt ook diens Europese tegenhanger Ursula von der Leyen een State of the Union-speech om haar goede voornemens van dat jaar te adresseren. In haar laatste toespraak, in september 2020, pleitte zij voor een nieuw Europees Bauhaus. Ze verwees daarmee naar de beroemde ontwerpschool die van 1919 tot 1933 op verschillende plaatsen in Duitsland moderne architecten en kunstenaars als Anni Albers, Walter Gropius en Wassily Kandinsky samenbracht.

Naar dat progressieve voorbeeld wil Von der Leyen Europese architecten, kunstenaars, studenten, ingenieurs en ontwerpers samen laten werken aan de enorme opgaven en problemen die op sociaal en ecologisch gebied op ons afkomen: klimaatverandering, vervuiling, digitalisering en bevolkingsgroei. Uit alles bleek dat ze het serieus meende. Een flink deel van haar speech was aan het plan gewijd en al snel volgde een agenda met concrete voorstellen voor grote workshops.

Schitterend en opwindend nieuws voor ontwerpers en kunstenaars zou je denken, maar daar dacht de Nederlandse culturele wereld anders over. Onder aanvoering van Hicham Khalidi, de directeur van de Jan van Eyck Academie in Maastricht, werd in januari van dit jaar een brief gepubliceerd op de site van de Jan van Eyck Academie, uit naam van een klein maar vooraanstaand deel van de kunstwereld onder wie Charles Esche van het Van Abbemuseum en Sofía Hernández Chong Cuy van Kunstinstituut Melly (voorheen Witte de With), plus een groep kunstenaars.

Na een wat plichtmatig complimentje over haar initiatief nemen de briefschrijvers haar de maat door te stellen dat met het aanroepen van Bauhaus als vanzelf kolonialisme en industrieel kapitalisme worden binnengehaald. Alleen al de naamgeving – naar het in hun ogen strikt westerse en industrieel gerichte historische Bauhaus – zou het inclusieve en meerstemmige werk waarmee zij in hun artistieke en educatieve praktijk al jaren druk zijn, in één klap tenietdoen.

Einde fragment.

Gaat nu de naam Bauhaus ook worden gecanceld vraag ik me af. Verdachtmakingen zat, maar een creatieve visie op de problemen ho maar. Ik vind Ursula von der Leyen’s idee enorm inspirerend. Evenals de Bauhaus gedachte uit het verleden.